Met een weerbericht van ZW-6 eerst nog 7; afnemend tot W/ZW-3/4 niet het perfecte weerbericht voor een oversteek van Enkhuizen haven naar Stavoren en terug. Dat wil zeggen lekker windje in de rug naar Stavoren, maar dan ook nog terug.
Zondag 19 november 2000
Om 09:50 vertrekken we vanaf het talud aan de zuidkant van de haven van Enkhuizen. Havenwerkzaamheden en damwanden versperren de normale route. Via kleine omweg varen we de haven uit. De marifoon op kanaal 1 meldt een actuele wind in Lelystad van ZW-6. De golven bouwen langzaam op en er kan goed gesurft worden. Om 10:55 bij de EZ-2. Vanaf hier worden de golven hoger. Soms lukken langere spectaculaire surfen, maar het kost steeds meer kracht om er eentje te pakken. Als ik wat wil noteren heb ik moeite de peddel bij me te houden en jongleer er wat mee met één hand, gelukkig zonder om te gaan. Om 11:45 bij de VZ-5. De golven zijn maximaal 1,2 meter hoog. Jan maakt spectaculaire surf met uitbreker. Iets later en iets minder handig maakt hij een noodstop als hij denkt mij te rammen. Had niet gehoeven omdat ik mijn boot al uit de koers had gehaald. Helaas de kentering wordt niet gevolgd door de verwachte eskimorol. Het lukt hem niet. Ik vind het zo zelfsprekend dat hij wel weer boven komt dat het even duurt voordat ik besluit langszij te komen. Wat nog eens vertraagd wordt door de harde wind en men scheg uit. Helaas moet hij dan al uitstappen. Frustratie alom. Met x-redding in volle boot zit hij er snel weer in. Daarna pompt zijn electrische pomp het water er uit. Midden op het IJsselmeer. Nico vist zijn muts uit het water en heeft een droge muts in de aanbieding; maar dat is nog niet nodig. Bij het opbreken van het vlotje moet ik moeilijk doen om mijn peddel uit de peddel park te halen. Dus als we loslaten ben ik nog niet helemaal geconcentreerd. Ik raak uit balans en mijn hoge steun aan mijn goede kant moet het doen met een verkeerde stand van het peddelblad. Ik ga om. Eskimoteren lukt dus niet omdat ik er dan pas achterkom dat het peddelblad verkeerd staat. Dan maar scullen om het peddelblad goed te krijgen. Dat lukt, maar boven komen: ho maar. Ik lig te los in de kuip en bedenk me te laat om eerst eens er goed voor te gaan zitten. Exit dus. Ik heb iets te lang geprobeerd en kom proestend boven en ervaar in praktijk de zogenaamde 'duikersreflex'. Oftewel ik kan nauwelijks ademen en het antwoorden op vragen van Nico levert alleen piepende geluiden op. Nico is al volop bezig mijn kajak te legen en als ik weer op adem ben kan ik direkt instappen. Nico gaf nog een reden aan dat het niet lukte. Ik eskimoteerde benedenwinds. Met de harde wind en golven niet de meest betrouwbare kant. En dat terwijl links toch mijn "fail safe" kant is. Nico heeft het over "propagation of failure"; aaneenschakeling van rampen. Gelukkig doet Nico niet mee aan deze propatatie. Jan heeft mijn muts gered. Ik kan Jan vertellen dat ik nu weet hoe hij zich moet voelen. Het surfen gaat het komende stukje iets voorzichtiger. Het meest bang ben ik wel dat ik door de koude energie ga verbruiken voor opwarming en dat dat de vaar snelheid, vooral op de terugweg, negatief gaat beinvloeden. Koud heb ik het niet. Volgens marifoon is watertemperatuur van het IJsselmeer 6,5 graden. Om 12:35 dan in Stavoren. Aangeland bij eerste strandje en achter dijk uit de wind korte pauze. Ik ril een beetje, maar ik heb het niet koud. Nico en Jan hebben nog windjacks/poncho over hun zwemvest aan. Volgende keer heb mijn poncho mee. Vertrek om 13:45. Ik heb peddel moffen en droge muts aan. Actuele wind Lelystad is nog steeds ZW-6; maar voelt eerder aan als 4-5. Tot nu to nauwelijks regen; ondanks voorspelling. Bij vlagen wordt de wind harder, maar zwakt ook weer af. Jan zet zijn GPS maar uit. Mede vanwege batterij tekort, maar zeker ook vanwege de 'frustratie' over onze 2,4 knopen snelheid. We zullen in het donker terugkeren in Enkhuizen. De wind neemt toch nog af en we varen weer 3,2 tot 3,7 knopen. Om 15:15 weer bij de VZ-5. Vanaf de EZ-2 om 16:20 gaat de wind vrijwel liggen. We varen flink tempo en jagen elkaar op. Om 17:40 dan weer bij instapplaats. Nico neemt het voortouw voor eskimoteer oefeningen. Ondanks dat ik 'weet' dat het moet lukken ben ik blij met dat initiatief. Links en rechts doen het natuurlijk nog steeds; met nu een erg koude neus. Jan kan het ook nog. Maar op "moment suprème" konden we het natuurlijk niet. Wel weer nuttig en van geleerd. Daar was deze tocht dan toch ook voor bedoeld. Bij omkleden is het droog en wonderbaarlijk niet koud. Uit eten bij de chinees en evaluatie. Een echte 'noodsituatie' midden op het IJsselmeer waarbij x-redding automatisch, snel en effectief was in golvend water en harde wind. Er was geen moment paniek. Wel geschonden zelfvertrouwen.
© A.M. Schoevers